ترفندهای خوشبو ماندن در طول روز
1403/06/11- بهداشتی
- سبک زندگی
ضدتعریقها و دئودورانت‌ها که بسیاری از مردم به آنها مام می‌گویند، از محصولات اساسی بهداشت فردی و شخصی به‌شمار می‌روند. محصولات ضدعرق و بوزدا کارکرد متفاوتی برای مقابله با بوی بدن دارند و تلاش شده تا فرمولاسیون آنها هیچگونه آسیبی به سلامت مصرف‌کننده نرساند. با این‌حال بهویژه در فضای آنلاین، نگرانی‌هایی پیرامون استفاده از آنها شکل گرفته است. بسیاری ادعا می‌کنند که استفاده از مام سرطانزا است؛ بهویژه در خانم‌ها و می‌تواند باعث ایجاد سرطان پستان در آنها شود. در این مطلب می‌خواهیم با رویکرد و منابع علمی، این ادعاها را بررسی کنیم و ببینیم آیا استفاده از مام سرطان زاست یا نه. همچنین خواهیم گفت، چرا باوجود برخی نگرانی‌ها، نیازی نیست نگران سرطانزا بودن مام‌ها باشید.
ضدتعریقها محصولاتی متفاوت از دئودورانت‌ها هستند. ولی بسیاری از افراد شناخت درستی نسبت به آنها ندارند و از این تفاوت‌ها آگاه نیستند. ضدتعریقها با مسدود کردن مسیر حرکت عرق به سطح پوست، اثر رطوبت تعریق را کم می‌کنند. دئودورانت‌ها با از بین بردن باکتری‌های روی پوست، با بوی نامطبوع عرق مبارزه می‌کنند. علتی که برای سرطانزا بودن آنها مطرح می‌شود ترکیباتی است که در این دو محصول به‌کار برده می‌شود. ولی آیا استفاده از مام زیر بغل سرطان زاست؟
اجازه بدهید از همین آغاز مطلب خیال شما را راحت کنیم تا با آسودگی بیشتری به مطالعه این نوشته بپردازید؛ تاکنون هیچ‌کدام از مطالعات انجام شده نتوانسته‌اند سرطانزا بودن ترکیبات موجود در مام‌ها را به اثبات برسانند؛ و بررسی‌هایی که روی کیس(نمونه)های انسانی انجام شده است، ارتباط علت و معلولی را میان این دو نشان نمی‌دهد.
مواد شیمیایی موجود در دئودورانت‌ها و ضدتعریقها اصلی‌ترین دلیلی است که برخی برای طرح ادعای سرطانزا بودن این محصولات از آن استفاده می‌کنند. به گفته آنها، فرمولاسیون شیمیایی مام‌ها باعث ایجاد سرطان می‌شوند یا ریسک ابتلای به سرطان را افزایش می‌دهند. اما این ترکیبات چه هستند و چرا این ادعاها مطرح می‌شود؟ آیا مام سرطان زا است؟ یا تنها، موادی در آن وجود دارد که باید برای بررسی ایمنی صددرصدی‌شان آزمایش شوند. در ادامه نگاهی به این متهمان اصلی خواهیم انداخت.
آلومینیوم یکی از عناصر کاربردی در زندگی بشر است. استفاده از ترکیبات و نمک‌های آلومینیوم در ضدتعریقها بسیار رایج است. نمک‌های آلومینیوم باعث مسدود شدن منافذ پوست در نزدیکی غدد تولید‌کننده عرق می‌شوند. براساس برخی گزارش‌ها، مقادیر بسیار اندکی از آلومینیوم، از طریق پوست جذب بدن می‌شود اما معمولا وارد گردش خون نخواهد شد. جالب است بدانید میزان آلومینیومی که از طریق خوردن غذا در ظروف آلومینیومی یا نوشیدن آب و تنفس هوا به‌شکل مستقیم وارد بدن می‌شود، چندین برابر میزانی است که در ضدتعریقها وجود دارد و از طریق پوست جذب می‌شود.
گروهی از مواد شیمیایی هستند که از آنها به عنوان نگهدارنده در محصولات آرایشی بهداشتی استفاده می‌شود. این مواد در دئودورانت‌ها و ضدتعریقها نیز وجود دارد و باعث می‌شوند مام‌ها برای مدت طولانی‌تری در قفسه‌های فروشگاه یا داروخانه دوام بیاورند. استروژن از جمله عواملی است که ریسک ابتلا به سرطان پستان را افزایش می‌دهد. پارابن‌ها در بدن رفتاری مشابه هورمون استروژن از خود نشان می‌دهند؛ اما هیچ یک از مطالعات نتوانسته رابطه‌ای میان پارابن با سرطان پستان را نشان دهد.
متهم دیگر این شایعات، Triclosan (TCS) است. این ماده به عنوان یک ترکیب آنتی باکتریال در بسیاری از محصولات وجود دارد. خمیردندان، شوینده‌ها و حتی تخته‌های برش گوشت و مرغ آشپزخانه حاوی این ترکیب هستند. در دئودورانت‌ها نیز این ماده مورد استفاده است قرار می‌گیرد. تریکلوسان ابتدا در آفت‌کش‌ها استفاده می‌شد. این ماده برای سلول‌ها سمی به‌حساب می‌آید. با این‌حال، هیچ ارتباط معناداری میان تریکلوسان و افزایش ریسک ابتلا به سرطان مشاهده نشده است.
این ماده در بسیاری از ساخته‌های اطرافمان وجود دارد. از بسته‌بندی‌ها مواد غذایی تا کف‌پوش‌ها، همگی دارای مقادیر و شکل‌های گوناگونی از ترکیبات فتالات‌ها هستند. کاربرد فتالات‌ها در مام‌ها برای افزودن خاصیت نرم‌کنندگی به آنها است. با اینکه بسیاری از مواد حاوی فتالات از قفسه‌های فروش جمع‌آوری شده‌اند، اما در مطالعات انجام شده، فتالات‌های موجود در مام‌ها خطری در رابطه با ابتلا به سرطان از خود نشان ندادند.
ترکیبات پروپیلن گلیکول که به PG نیز شناخته می‌شوند، جز ترکیبات موجود در مام‌ها هستند. این ترکیب الکلی به جذب رطوبت پوست کمک می‌کند. این حلال بی‌رنگ و بی‌بو، علاوه بر آبرسانی، به عنوان نگهدارنده نیز مورد مصرف است. همچنین در ضدیخ‌ها و افزودنی‌های غذایی نیز وجود دارند. مقادیر کنترل نشده و زیاد آن می‌تواند مشکلاتی را مانند سرگیجه، تهوع و حتی مسمومیت منجر به مرگ ایجاد کند اما در دزهای استاندارد، برای انسان بی‌خطر است ولی، گاه ممکن است در برخی افراد باعث تحریک پوست شود.
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، شواهدی که گمانه‌زنی‌های آسیب‌زا بودن یا سرطانزا بودن مام‌های دارای PG را مطرح می‌کردند، مورد بررسی قرار داد؛ اما شواهد کافی برای تایید افزایش ریسک ابتلا به سرطان در آنها پیدا نشد.
باوجود اعلام سازمان غذا و داروی آمریکا، برخی متخصصان توصیه می‌کنند که تا جای ممکن از استفاده از مام‌های حاوی پروپیلن گلیکول خودداری کنید. اما آیا جایگزینی دارند؟ به‌طور قطع و با یقین، بله!
هر چند که اشاره کردیم هیچگونه شواهد محکمی در خصوص سرطانزا بودن مام‌ها در مطالعات علمی مشاهده نشده است؛ استفاده از محصولات طبیعی یا محصولاتی که ترکیبات طبیعی دارند یکی از راه‌هایی است که می‌توانید نگرانی خود را در اینباره به حداقل برسانید. یکی از محصولاتی که پیشنهاد می‌شود استفاده شود، دئودورانت آمبرلا است.
بسیاری از تولیدکنندگان ضدتعریقها، محصولاتی بدون آلومینیوم عرضه می‌کنند. همچنین در خصوص توصیه احتیاطی برخی متخصصان در مورد پروپیلن گلیکول، می‌توانید از محصولاتی استفاده کنید که دارای جایگزین‌های زیر باشد:
باید توجه داشت که هر محصول ممکن است نکاتی خاص برای استفاده داشته باشد، بنابراین سعی کنید که راهنمای استفاده مام مورد استفاده خود را مطالعه کنید و از مواد تشکیل‌دهنده آن آگاهی یابید.
در پایان نیز با استرس و نگرانیهای بی‌مورد را مانند بوی بد عرق از خود بزدایید و در استحمام بعدی‌تان، از مام مورد علاقه خود استفاده کنید.
سخن پایانی
از روزهای نخست ورود ضدتعریقها و دئودورانت‌ها به بازار، شایعات و ادعاهایی درباره آسیب‌زایی آنها مطرح شده است. بزرگترین و مهم‌ترین اتهامی که تاکنون به آنها زده شده، سرطانزا بودن آنهاست. حتی هنوز هم با گذشت حدود 5/1 سده، برخی همچنان نگرانند و می‌پرسند، آیا مام باعث سرطان می‌شود؟ در این مقاله از وبسایت آمبرلا دقیقا به این سوال پاسخ داده شده، این ادعاها در چندین پژوهش علمی مورد آزمایش قرارگرفته‌اند اما تا امروز هیچ گزارشی چنین چیزی را ثابت یا تایید نکرده است. بنابراین نیازی نیست نگران ابتلا به سرطان در صورت استفاده از مام زیر بغل باشید. تنها بکوشید مامی را انتخاب کنید که ترکیبات محرک کمتری داشته باشد و با پوستتان نیز سازگار باشد.