راهکارهایی که امروز برای چیره‌ شدن بر بوی عرق داریم به حدی گسترده و متنوعند که در بعضی از جوامع، کمتر کسی با آن درگیر است. حتی برای رفع و درمان اختلال‌ها و بیماری‌های افزایش‌دهنده ترشح یا بوی عرق نیز راهکارهای موثر فراوانی وجود دارد.

استفاده از دئودورانت‌ها یکی از ساده‌ترین و رایج‌ترین راه‌های پیشگیری از بوی ناخوشایند عرق است که در این مطلب به چگونگی تاثیر آنها می‌پردازیم. از آنجا که بعضی افراد به دلایل گوناگون منطقی یا غیرمنطقی نگران آسیب‌های احتمالی این محصولات به سلامتی خود هستند؛ پاسخ به سوال آیا دئودورانت ضرر دارد؟ می‌تواند به‌جا بودن یا نبودن این نگرانی‌ها را روشن کند.

باکتری‌های روی پوست؛ دوست یا دشمن؟

روی پوست بدن ما میکروارگانیزم‌هایی زندگی می‌کنند که نقش مهمی در حفظ سلامت و بهداشت آن ایفا می‌کنند. کمک به ترمیم زخم‌، کاهش التهابات پوستی، تولید مواد ضدعفونی‌کننده، حفظ تعادل pH پوست، حفاظت از پوست دربرابر میکرواورگانیزم‌های بیماری‌زا و عوامل اکسیدکننده مانند پرتوفرابنفش، بخشی از اثرات مثبتی است که به گروه‌های متفاوتی از این ریزاندام‌اوره‌ها نسبت داده می‌شود. با این همه، فعالیت بعضی‌‌ از آنها ممکن است پیامدهای ناخوشایندی نیز برای ما داشته باشند. اگرچه این مشکلات سلامتی ما را تهدید نمی‌کنند؛ اما ممکن است به گونه‌ای متفاوت، بر زندگی شخصی و اجتماعی‌ هرکدام از ما تاثیر بگذارند.

اثرات مخرب باکتری‌های پوست

یکی از بزرگترین دردسرهایی که برخی سویه‌های باکتریایی روی پوست برای ما به‌وجود می‌آورند، ایجاد بوی عرق است. کم کردن و از بین بردن آنها، راهی برای جلوگیری از این بوی بد است. البته نباید فراموش کرد، مبارزه با آنها اصولی دارد. اگر سرکوب این باکتری‌ها شدید باشد، تعادل میکروبی روی پوست به‌هم خواهد خورد. این موضوع ممکن است خطر حمله، رشد و افزایش شمار میکرواورگانیزم‌های بیماری‌زا روی پوست را در پی داشته باشد.

باکتری‌های بوزا پروتئین‌ها، لیپیدها و دیگر مواد موجود در عرق را تجزیه می‌کنند و باعث تولید ترکیبات شیمیایی بدبو می‌شوند. البته جای نگرانی نیست؛ چراکه خوشبختانه امروزه به اندازه کافی در برابر این مشکل مجهزیم.

روش‌های مقابله‌ با بوی عرق

برای حذف این بو چند راهکار‌ اصلی پیش روی ماست و می‌توانیم از یک یا چند راه یا ابزار به‌شکل همزمان بهره ببریم. مهم‌ترین کارهایی که می‌توانیم در این زمینه انجام دهیم، بدین قرارند:

• جلوی تولید عرق را بگیریم یا شدت تعریق را کم کنیم
• عرق را در فاصله زمانی کوتاهی پس از ترشح آن، جذب کنیم
• عوامل ایجاد بو را از بین ببریم و از تولید بوی عرق جلوگیری کنیم
• بوی تولید شده را جذب کنیم
• حس بویایی خود و اطرافیانمان را فریب دهیم

جلوی تولید عرق را بگیریم یا شدت تعریق را کم کنیم

به کمک مام‌های رولی، استیک‌ها، اسپری‌ها و دیگر محصولات ضدتعریق می‌توانیم این کار را انجام دهیم. همچنین اگر میزان تعریق ما به حدی بالا باشد که برای برطرف کردن آن نیازمند مداخله و درمان‌های پزشکی باشیم، می‌توانیم با توجه به شدت مشکل و صلاحدید پزشک متخصص، از انواع ضدتعریق‌های تجویزی، داروها و حتی روش‌هایی چون الکترودرمانی و جراحی بهره ببریم.

عرق را پس از ترشح جذب کنیم

پیش از اختراع ضدتعریق‌ها، برای کاهش بوی عرق از پدهای جاذب عرق استفاده می‌شد. امروزه مام‌ها و اسپری‌های ضدتعریق گوناگونی ساخته شده‌اند که همه آنها می‌توانند، به‌خوبی مانع از رسیدن عرق به سطح پوست شوند. با این‌حال، هنوز گروهی از افراد به دلایل مختلف ترجیح می‌دهند به جای استفاده از محصولات موضعی، از این پدها استفاده کنند. اگرچه، بعضی از آنها مشکلاتی مانند حساسیت ایجاد می‌کنند یا ظاهر نامناسبی دارند و با هر لباس و در هر موقعیتی قابل استفاده نیستند؛ همچنین ممکن است از زیر بغل شما جدا شوند.

عوامل ایجاد بو را از بین ببریم

اصلی‌ترین کاری که دئودورانت‌ها انجام می‌دهند، از بین بردن باکتری‌های تجزیه‌‌کننده عرق است. به این ترتیب، بویی هم تولید نخواهد شد. البته برخی رایحه‌ها و ترکیبات عطری موجود در دئودورانت‌ها نیز با اثرات بیوشیمیایی خود و جلوگیری از تجزیه کامل عرق، به روش‌های آنزیمی مانع از تولید بوی بد آن می‌شوند.

بوی تولید شده را جذب کنیم

برخی رایحه‌های موجود در دئودورانت‌ها و ضدتعریق‌های معطر توانایی چنین کاری را دارند. همین موضوع از انتشار بوی ناخوشایند عرق جلوگیری می‌کند و در مقابل رایحه‌ای خوش ایجاد می‌کند.

بوهای خوشایند را جایگزین بوی عرق کنیم

انواع محصولات خوشبوکننده بدن از جمله پرفیوم، بادی اسپلش، بادی میست، ادوتویلت، ادوپرفیوم، ادوکلن و نیز رایحه موجود در دئودورانت‌ها و ضدتعریق‌های حاوی مواد عطری با این هدف ساخته شده‌اند.

نقش دئودورانت‌ها در کاهش بوی عرق

به جز تمیز کردن و شست‌وشوی مرتب و روزانه پوست با شوینده‌هایی مانند صابون‌ها یا انواع شامپوهای بدن و…، استفاده از دئودورانت‌ها یا ضدتعریق‌های دارای دئودورانت از موثرترین راه‌های جلوگیری از بوی عرق به‌شمار می‌روند. همان‌گونه که در بخش پیش دیدیم، دئودورانت‌ها به شیوه‌های گوناگونی می‌توانند بوی عرق را کاهش دهند. به همین دلیل، امروزه می‌توانیم در سبد محصولات بهداشتی پوست بسیاری از افراد آنها را ببینیم.

با اینکه رایحه به‌کار رفته در دئودورانت‌ها می‌تواند جلوی بو را بگیرد، آن را پنهان کند و یا حساسیت بینی ما و اطرافیانمان را نسبت به آن کاهش دهد اما کار اصلی آن تخصصی‌تر از این است. دئودورانت با موجود زنده سروکار دارد و حاوی ترکیباتی با اثرات باکتریواستاتیک (مهارگر باکتری) یا باکتریسیدال (باکتری‌کُشی) است. در نتیجه مهار رشد و تکثیر این باکتری‌ها و نیز کاهش جمعیت آنها از راه کشتنشان، ترکیبات پروتئینی و… عرق روی پوست، به مواد بدبو تجزیه نخواهند شد.

رعایت ایمنی در مصرف دئودورانت‌ها

هنگام بررسی نگرانی‌ها پیرامون ایمنی دئورورانت‌ها و حتی دیگر محصولات بهداشتی، آرایشی، دارویی و خوراکی نخستین نکته‌ای که باید به آن توجه کنید، استاندارد بودن محصول است. مصرف محصولات استانداردی که تاییدیه‌های سازمان‌های نظارتی و بهداشتی از جمله FDA را دریافت کرده‌اند، بدون اشکال است.

البته به شرط آنکه نشان استاندارد روی محصول واقعی باشد. محصولات غیراستاندارد و کالاهای تقلبی (اصطلاحا فیک) می‌توانند دردسرآفرین باشند. ولی اگر دئودورانتی که می‌خرید استاندارد باشد، بعید است مشکل خاصی برای سلامتی شما ایجاد کند؛ مگر آنکه حساسیت‌های پوستی یا تنفسی خاص و شدیدی داشته باشید. حتی در این حالت نیز واکنش پوست و سیستم تنفسی شما به همه محصولات یکسان نیست و بیشتر دئودورانت‌ها برای بسیاری از افراد، حتی مبتلایان به آلرژی‌های خفیف تا متوسط، کاملا بی‌خطر هستند.

برای اطمینان هرچه بیشتر از سلامت محصول و بررسی واکنش بدنتان به دئودورانت‌ها یا هر محصول آرایشی دیگری، پس از بررسی نشان استاندارد و برچسب محصول، انجام پچ تست نیز بسیار مفید خواهد بود. کمی از محصول را روی پوست بازوی خود بزنید و 24 ساعت صبرکنید. اگر هیچ‌یک از واکنش‌های حساسیتی از جمله قرمزی، خارش، سوزش، تورم، التهاب، گزگز شدن یا مورمور شدن و سوزن‌سوزن ‌شدن پوست در محل آزمایش پیش نیامد، می‌توانید از محصول موردنظر استفاده کنید.

مهم‌ترین نگرانی‌ افراد در مورد مصرف محصولات موضعی مانند دئودورانت‌ها، بروز واکنش‌های حساسیتی پوست و سیستم تنفسی است. بنابراین توجه به نکات گفته شده می‌تواند بسیاری از این نگرانی‌ها را برطرف سازد. همچنین مهم است به یاد داشته باشید در هر زمان از دوره‌ مصرف هر کالای بهداشتی، آرایشی یا دارویی، پس از بروز واکنش باید بلافاصله استفاده از محصول را قطع کنید؛ به پزشک متخصص پوست یا متخصص ریه و دستگاه تنفسی خود مراجعه نمایید.

تاثیر دئودورانت‌ها بر میکروبیوم پوستی

یکی از نکته‌های مهم درباره ایمنی دئودورانت‌ها این است که گاهی استفاده از بعضی دئودورانت‌ها ممکن است باعث ایجاد تغییراتی در میکروبیوم پوست شود. کاهش تنوع و جمعیت برخی باکتری‌های زیر بغل و افزایش جمعیت گروه(های) دیگری از آنها ممکن است نتیجه عکس بدهد. یعنی باعث افزایش تولید بوی ناخوشایند شود. ضمن اینکه احتمال دارد، تغییر در میکروبیوم پوست با بروز برخی بیماری‌های پوستی مانند اگزما، پسوریازیس، آکنه و یا برخی بیماری‌های قارچی در ارتباط باشد. البته باید توجه داشت تحقیقات در همه این زمینه‌ها همچنان ادامه دارد.

چه زمانی استفاده از دئودورانت را قطع کنیم؟

این محصولات ایمن هستند و معمولا مشکلی برای سلامت افراد نخواهند آورد. بیشتر حساسیت‌هایی نیز که گاه در واکنش به آنها بروز می‌دهد یا خفیف است یا زودگذر. احتمال دارد مصرف دئودورانت باعث تغییر فلور پوستی شود و این تغییر، به تشدید بوی عرق بینجامد. در این‌حالت تعویض مارک و نوع دئودورانت یا قطع مصرف موقتی آن می‌تواند تعادل میکروبیوم پوست را بازگرداند. بنابراین دلیلی برای نگرانی بیش از اندازه وجود ندارد.

آیا دئودورانت به بافت لباس آسیب می‌زند؟

همچنین باید توجه کرد، بعضی از دئودورانت‌های حاوی ضدتعریق که درصدهای بالایی از آلومینیوم در آنها به‌کار رفته است، بسته به نوع نمک آلومینیومی و میزان اسیدیته محصول احتمالا به بافت لباس‌های شما آسیب خواهند زد. البته باز هم لازم نیست نگران باشید؛ چراکه با خواندن توصیه‌های روی محصول هنگام خرید یا مصرف آن، می‌توانید از بروز این مشکل نیز به‌سادگی جلوگیری کنید. اگر به استفاده از استیک‌های دئودورانت‌ علاقه دارید؛ پیشنهاد می‌دهیم دئودورانت بدن آمبرلا را نیز امتحان کنید. آنها نه تنها خوشبوکننده ‌بدن شما هستند، بلکه پوستتان را نیز تقویت و شاداب می‌کنند.

سخن پایانی

در این مقاله از وبسایت آمبرلا تلاش کردیم تا به سوال آیا استفاده از دئودورانت ضرر دارد پاسخ دهیم، گروه‌هایی از باکتری‌های روی پوست ما با تجزیه عرق باعث ایجاد بو می‌شوند که به روش‌های گوناگونی می‌توان با این بو به مبارزه برخاست. بدون تردید بهره‌گیری از دئودورانت‌ها، از ساده‌ترین و در عین حال سریع‌ترین و مقرون‌به‌صرفه‌ترین روش‌ها به‌شمار می‌رود.