تا به حال برایتان پیش آمده که پس از استفاده از دئودورانت، حس غیرعادی‌ای در بدنتان ایجاد شود؟ شاید خستگی بی‌دلیل، تحریک‌پذیری بیشتر یا حتی تغییراتی در پوست خود احساس کرده باشید. در نگاه اول، این موضوع شاید بی‌ربط به نظر برسد. اما واقعیت این است که بسیاری از محصولات مراقبت شخصی، از جمله دئودورانت‌ها، فراتر از ظاهر ساده‌شان عمل می‌کنند و می‌توانند بر یکی از مهم‌ترین سیستم‌های بدن، یعنی سیستم غدد درون‌ریز، تأثیر بگذارند.

در این مقاله بررسی خواهیم کرد که چطور دئودورانت‌ها بر هورمون‌های بدن اثر می‌گذارند، چه ترکیباتی در این تأثیرگذاری نقش دارند، چگونه می‌توان از اثرات منفی آن‌ها پیشگیری کرد، و در نهایت، چطور می‌توان با روشی ایمن‌تر از این محصولات استفاده کرد. اگر به سلامت درونی خود اهمیت می‌دهید، مطالعه این مقاله می‌تواند نقطه‌ی شروع مهمی برای تصمیم‌گیری‌های آگاهانه‌تر در سبک زندگی‌تان باشد.

اثر دئودورانت‌ها بر هورمون‌ها

بدن انسان سیستمی بسیار هوشمند و متعادل دارد. یکی از حیاتی‌ترین بخش‌های این سیستم، غدد درون‌ریز هستند که وظیفه تولید و تنظیم هورمون‌ها را بر عهده دارند. این هورمون‌ها نقش‌های بسیار کلیدی در بدن ایفا می‌کنند؛ از تنظیم خواب، خلق‌وخو، و سوخت‌وساز گرفته تا تنظیم عملکرد سیستم ایمنی، تولیدمثل و حتی رشد مو و پوست.

استفاده مداوم و بی‌توجه از برخی محصولات بهداشتی ممکن است این تعادل را به‌هم بزند. دئودورانت‌ها یکی از این محصولات هستند که در صورت داشتن ترکیبات شیمیایی خاص، می‌توانند عملکرد طبیعی بدن را مختل کنند.

ترکیباتی که باید بشناسیم

در بسیاری از دئودورانت‌ها، به‌خصوص انواع تجاری و معمولی، ترکیباتی به کار رفته‌اند که تحت عنوان “مختل‌کننده‌های غدد درون‌ریز” شناخته می‌شوند. در ادامه، چند ترکیب رایج و پرخطر را بررسی می‌کنیم:

پارابن‌ها

پارابن‌ها دسته‌ای از مواد نگهدارنده شیمیایی هستند که برای افزایش ماندگاری محصولات به کار می‌روند. مطالعات نشان داده‌اند که این مواد می‌توانند از طریق پوست جذب شوند و به دلیل شباهت ساختاری با هورمون استروژن، در بدن با گیرنده‌های هورمونی تداخل ایجاد کنند. این اختلال می‌تواند به تغییراتی در چرخه قاعدگی، اختلالات تخمدان، و حتی مشکلاتی مانند کیست منجر شود.

تریکلوزان

این ماده به عنوان یک عامل ضدباکتری در برخی دئودورانت‌ها و صابون‌ها استفاده می‌شود. اگرچه در نگاه اول کاربرد مفیدی دارد، اما پژوهش‌ها نشان داده‌اند که تریکلوزان ممکن است بر عملکرد غده تیروئید اثر بگذارد و سطح هورمون‌های تیروئیدی را تحت تأثیر قرار دهد. این مسئله می‌تواند منجر به احساس خستگی مفرط، تغییرات خلقی و حتی کاهش تمرکز شود.

ترکیبات آلومینیوم

در دئودورانت‌های ضدتعریق، معمولاً از نمک‌های آلومینیوم برای مسدود کردن موقت غدد عرق استفاده می‌شود. برخی مطالعات تجربی نشان می‌دهند که این ترکیبات می‌توانند در بدن تجمع پیدا کنند و خطر بروز بیماری‌هایی مانند سرطان سینه، اختلالات غدد لنفاوی و تغییرات هورمونی را افزایش دهند. البته هنوز نیاز به تحقیقات بیشتری در این زمینه وجود دارد.

فتالات‌ها

این ترکیبات معمولاً در بخش عطر محصولات به‌کار می‌روند تا ماندگاری رایحه افزایش یابد. فتالات‌ها هم می‌توانند وارد بدن شده و در فرآیند تولید و تنظیم هورمون‌ها مداخله کنند. برخی پژوهش‌ها نشان داده‌اند که این مواد می‌توانند بر کیفیت اسپرم، رشد جنسی و تعادل هورمون‌های جنسی در هر دو جنس تأثیر بگذارند.

چگونه از این اثرات جلوگیری کنیم؟

خوشبختانه، با افزایش آگاهی و تغییراتی در سبک خرید و استفاده روزمره، می‌توان به میزان قابل توجهی خطرات ناشی از این ترکیبات را کاهش داد.

مطالعه دقیق برچسب محصولات

اولین و مهم‌ترین گام، مطالعه دقیق لیست مواد تشکیل‌دهنده هر محصولی است که خریداری می‌کنید. اگر در ترکیبات محصول نام‌هایی مانند “Paraben”، “Triclosan”، “Aluminum Chlorohydrate” یا “Phthalates” مشاهده کردید، بهتر است به‌دنبال گزینه‌ای ایمن‌تر باشید.

انتخاب دئودورانت‌های طبیعی و بدون مواد شیمیایی

در بازار امروز، برندهای زیادی به تولید دئودورانت‌های طبیعی پرداخته‌اند. این محصولات معمولاً حاوی ترکیبات گیاهی نظیر جوش‌شیرین، روغن نارگیل، کره شی، و موم زنبورعسل هستند که نه تنها بوی ناخوشایند بدن را کنترل می‌کنند، بلکه با مکانیسم طبیعی بدن نیز هم‌راستا هستند.

کاهش میزان و دفعات استفاده

اگر در خانه هستید یا فعالیت خاصی ندارید، الزاماً نیازی به استفاده از دئودورانت نیست. در چنین مواقعی، بهتر است پوستتان را به‌حال خودش بگذارید تا تنفس کند و روند طبیعی تعریق بدن ادامه پیدا کند. این کار باعث کاهش بار مواد شیمیایی روی پوست می‌شود.

نحوه استفاده ایمن از دئودورانت برای حفظ سلامت هورمونی

برای بسیاری از ما دئودورانت (ضدتعریق یا ضدبو) جزو لاینفک روتین روزانه است، اما برخی ترکیبات رایج در این محصولات، ازجمله آلومینیوم، پارابن‌ها و فتالات‌ها، می‌توانند به‌عنوان «مختل‌کننده‌های غدد درون‌ریز» مطرح شوند و بر تعادل هورمونی بدن تأثیر بگذارند. در ادامه راهکارهایی برای استفاده‌ی ایمن‌تر از دئودورانت آورده شده است. همچنین بسیار اهمیت دارد که از دئودورانت مورد تائید پزشکان استفاده نمایید.

استفاده روی پوست کاملاً تمیز و خشک

همیشه دئودورانت را پس از استحمام یا شست‌وشوی کامل و روی پوست خشک استفاده کنید. وجود رطوبت یا باقیمانده مواد شوینده می‌تواند جذب مواد را افزایش دهد یا حتی باعث حساسیت شود.

خودداری از استفاده پس از اصلاح

پس از شیو کردن زیر بغل، رطوبت و میکروخراش‌های بسیار ریز روی پوست ایجاد می‌شود و منافذ به‌طور موقت باز می‌مانند. اگر بلافاصله دئودورانت حاوی مواد شیمیایی فعال را روی این ناحیه استفاده کنید، احتمال جذب سریع‌تر ترکیبات و همچنین تحریک یا واکنش‌های التهابی بیشتر می‌شود. بنابراین بهترین کار این است که حداقل ۲–۳ ساعت پس از اصلاح صبر کنید تا پوست فرصت ترمیم لایه‌ی هیدرولیپید طبیعی خود را پیدا کند. در این فاصله می‌توانید پوست را با آب ولرم شسته و به‌آرامی با یک حوله‌ی تمیز خشک کنید؛ این کار به کاهش باقی‌ماندن ذرات صابون یا بقایای قدیمی دئودورانت کمک کرده و از التهاب بیشتر جلوگیری می‌کند.

استفاده از دئودورانت‌های پروبیوتیک

دئودورانت‌های پروبیوتیک با هدف تعادل فلور طبیعی پوست فرموله شده‌اند: آن‌ها حاوی باکتری‌های مفید یا ترکیبات پیش‌بیوتیک هستند که باکتری‌های مولد بوی نامطبوع را سرکوب می‌کنند بدون اینکه منافذ را مسدود کنند. این محصولات معمولاً فاقد آلومینیوم، پارابن و فتالات هستند و ضمن حفظ رطوبت طبیعی پوست، به بازگشت سریع‌تر و سالم‌تر میکروبیوم زیر بغل کمک می‌کنند. برای استفاده، کافی است لایه‌ی نازکی از محصول را روی پوست تمیز و خشک زیر بغل بمالید؛ بسیاری از کاربران گزارش می‌دهند که با ادامه‌ی مصرف مرتب، بوی ناخوشایند کاهش چشمگیری پیدا می‌کند.

استفاده از دئودورانت‌های سنگی یا کریستالی

دئودورانت‌های کریستالی یا معدنی بر پایه نمک‌های طبیعی آلومینیوم (مثل پتاسیم‌آلومینیوم یا آمونیوم‌آلومینیوم) ساخته می‌شوند و عملکردشان متفاوت از ضدتعریق‌های معمول است. این سنگ‌ها با ایجاد یک لایه‌ی نازک و ضدباکتریال روی پوست، بدون مسدود کردن منافذ، از رشد باکتری‌های مولد بو جلوگیری می‌کنند. برای استفاده، کافی است کریستال مرطوب را به‌آرامی روی زیر بغل بکشید؛ ماندگاری اثر معمولاً تا چند روز دوام دارد. این نوع دئودورانت‌ها اغلب فاقد پارابن، فتالات و عطرهای مصنوعی‌اند و برای کسانی که پوست بسیار حساس دارند یا نگران التهاب و تاثیرات هورمونی مواد شیمیایی هستند، به‌عنوان گزینه‌ای ملایم‌تر توصیه می‌شوند. تنها نکته این است که در صورت خشکی یا سوزش پوست، مصرف را متوقف کرده و در صورت لزوم با یک متخصص مشورت کنید.

جمع‌بندی

با نگاهی دقیق‌تر به تأثیر دئودورانت‌ها بر بدن، متوجه می‌شویم که مراقبت از پوست و ظاهر، تنها بخشی از ماجراست. آنچه روی پوست می‌زنیم، می‌تواند به جریان خون وارد شود، به اندام‌های داخلی برسد و در نهایت، تعادل ظریف و حیاتی هورمون‌ها را برهم بزند.

تأکید این مقاله بر این نیست که استفاده از دئودورانت را به‌طور کامل کنار بگذارید؛ بلکه هدف، کمک به شما برای داشتن انتخاب‌هایی هوشمندانه‌تر و آگاهانه‌تر است. شما می‌توانید همچنان از بوی خوش برخوردار باشید، بدون آنکه به بهای آن، سلامت درون بدنتان را به خطر بیندازید.

در فروشگاه تخصصی آمبرلا، ما این مسئولیت را بر عهده گرفته‌ایم که محصولاتی با ترکیبات طبیعی، ایمن و فاقد مواد شیمیایی مخرب ارائه کنیم. اگر به دنبال یک جایگزین سالم برای مراقبت روزانه خود هستید، نگاهی به محصولات منتخب ما بیندازید و تجربه‌ای متفاوت از بهداشت شخصی را آغاز کنید.